Maira Kalman

Schoonheid in gebruik
Illustratrice, schilderes en schrijfster Maira Kalman is kritisch over wat ze in haar leven toelaat. Het lezen van het nieuws beperkt ze tot een minimum, haar agenda is zelden vol en ze doet niet aan sociale media. In plaats daarvan geniet ze dagelijks van de flow van het creatieve leven.
Illustrator Maira Kalman werkt in haar studio aan een Herman Miller Aeron Remastered.

"Ik wil in een bubbel zitten en van daaruit creëren. Om rustig de tijd ergens voor te nemen en niet het gevoel te hebben om alles te moeten zien en doen. Om vreugde te vinden in alles wat er op een dag gebeurt."

⁠-⁠ Maira Kalman
Kunstenares Maira Kalman werkt aan een schilderij in een lichte studioruimte vanaf haar Onyx Herman Miller Aeron.

Verbondenheid vinden

In haar studio in New York City is Maira ook zeer zorgvuldig in waar ze zich mee omringt; ze wil alleen dingen waar ze van houdt. Haar favoriete voorwerpen zijn een strijkijzer, een vaatdoek gemaakt door een vriendin en stoelen. "Ik ben gek op stoelen," zegt ze. "Maar dat gevoel van wat zo prachtig is aan de dingen om je heen, waar wordt dat door bepaald?"

Misschien, oppert ze, gaat het om het gebruik. "Een stoel is niet alleen voor de show. Een stoel is om op te zitten en om 'in te wonen'. In mijn studio heeft alles betekenis, nut en een bestaansreden. Een van de definities van 'goed ontwerp' is de onvermijdelijkheid ervan. Helemaal origineel in het begin, maar het daadwerkelijke resultaat lijkt al vast te staan, is onvermijdelijk."

Maira's werk is ook gebaseerd op een 'utilitaire' benadering. "Het lijkt oppervlakkig om het zo te zeggen, maar je weet hoe je moet weglaten wat overbodig is." Ze laat muziek, films en boeken 'door haar leven stromen' en brengt tijd door met wandelen en alleen zijn in haar studio. Ze zit niet op Facebook, volgt niemand op Instagram en leest de krant niet. "Ik zit in een bubbel, maar het is een uiterst actieve en levendige bubbel. Werken, schrijven en schilderen betekent voor haar de hele dag mediteren. Er zijn talloze dingen die me tegelijkertijd apart en verbonden houden."
De thuisstudio van auteur en kunstenaar Maira Kalman, met een Herman Miller Aeron.

De kracht van Proust

In plaats van elke dag de krant te lezen, leest Maira het werk van de Franse schrijver Proust, een gewoonte waar ze meer dan tien jaar geleden mee begon. "Ik wilde hem lezen, maar ik had een soort gids nodig," zegt ze. Ze vroeg het aan iedere vrouw die ze kende. "Wat je ook nodig hebt, praat gewoon met zoveel mogelijk vrouwen om je heen en wat je ook zoekt, je zult het vinden." Dit leidde tot de oprichting van een Proust-leesgroep. "We hadden er zeven jaar voor nodig om alle zeven delen te lezen, maar het is waar wat ze zeggen: Proust beantwoordt alle levensvragen. Je zal nooit in een psychiatrische inrichting belanden. Als je een psychiater nodig hebt, probeer dan eerst Proust te lezen en je bespaart een fortuin."

Er is echter een deel van de krant dat Maira wel leest. "Ik lees de overlijdensberichten," zegt ze. "Het zijn vaak prachtig geschreven mini-biografieën. Van de uitvinding van de Bundt-pan, waar je een tulband in bakt, tot het redden van mensen uit concentratiekampen en het schrijven van schitterende muziek, dergelijke verhalen zijn zeer bemoedigend om de dag mee te beginnen. Ik lees ze en zeg: 'OK, wat ga ik vandaag doen?'".
De gereedschappen, materialen, verf en media die Maira Kalman gebruikt om haar kunst te maken.

De uitdaging om iets nieuws te creëren

Ondanks haar veelgeprezen carrière, ze heeft meer dan 30 boeken geschreven en geïllustreerd, 15 covers van The New Yorker gemaakt en tentoonstellingen gehad in musea over de hele wereld, geeft ze toe dat ze doodsbang is om aan iets nieuws te beginnen. "Ik geniet ervan om van beginnen maar ik vind het tegelijk ook vreselijk," zegt ze. Ik vraag me af: 'Is het interessant? Is het saai? Is het goed? Is het slecht? Dat gaat nooit weg. En dat moet ook niet weg gaan, want je moet jezelf vragen blijven stellen."


Maira accepteert de gemengde gevoelens van opwinding en angst omdat ze weet dat ze die allebei nodig heeft om uit te vinden wat ze met elk nieuw project probeert te zeggen. Zoals alles in het leven zijn ze met elkaar verweven. "Je kunt geen schoonheid hebben zonder verdriet, en ook geen vreugde zonder tragedie," zegt ze.

Iets nieuws creëren heeft iets gedurfds dat Maira ook aanspreekt, of het nu een film, een muziekstuk, een schilderij of zelfs een stoel is. Maar ze ziet ook een gevaar: "Als je een markt probeert te voorspellen of probeert deel uit te maken van een trend, dan ben je verloren. Als je je eigen verhaal vertelt, dienen zich altijd nieuwe verhalen aan. En dat moet ook, anders hebben we afgedaan."